طرز تهیه قیمه نثار قزوینی

یکی از سنتی‌ترین و مجلسی‌ترین غذاهای ایرانی قیمه نثار است. اصالتا این غذا برای استان قزوین است و بیشتر برای نذری‌ها در ایام محرم طبخ می‌شود. در شهرهای مختلف ایران این غذای خوشمزه و خوش رنگ طبخ می‌شود و ممکن است در هر شهر با سبک و سلیقه‌های متفاوتی آماده شود. در این غذا از گوشت راسته گوسفندی، برنج، خلال بادام و پسته، خلال پوست پرتقال و زرشک و پیاز داغ استفاده می‌شود. ظاهر این غذا شبیه به مرصع پلو است و کاملاً با خورش‌ها متفاوت است. برای تهیه قیمه نثار از یک ادویه مخصوص استفاده می‌شود. این غذا از ترکیب دو کلمه قیمه به معنی گوشت خرد شده و نثار به معنی آنچه برای عروسی برای حاضران نثار می‌کنند، تشکیل شده است. در اینجا می‌خواهیم با اصیل‌ترین و بهترین دستور پخت قیمه نثار قزوینی آشنا شویم.

مواد لازم برای تهیه قیمه نثار

قبل از هر چیزی بهتر است با مواد لازم برای پخت قیمه نثار آشنا شویم. اندازه این مواد برای یک خانواده ۶ نفره مناسب است.

• ۵۰۰ گرم گوشت راسته گوسفندی
• ۴ قاشق غذاخوری پیاز داغ
• ۳ قاشق غذاخوری رب گوجه ‌فرنگی
• ۲ عدد پیاز متوسط نگینی خرد شده
• ۶ پیمانه برنج
• ۴ قاشق غذاخوری خلال بادام
• ۴ قاشق غذاخوری خلال پسته
• ۲ قاشق غذاخوری خلال پوست پرتقال یا نارنج
• ۲ قاشق غذاخوری زرشک
• یک قاشق غذاخوری پودر دارچین
• یک قاشق غذاخوری پودر هل
• یک قاشق چای‌خوری ادویه مخصوص قیمه نثار (این ادویه ترکیبی از پودر گل سرخ، پودر دارچین، زیره سیاه، پودر زنجبیل، هل سبز، میخک، جوز هندی است که باهم آسیاب می‌شوند و حدود یک دقیقه در ماهیتابه تفت داده می‌شوند.)
• یک فنجان گلاب
• ۴ قاشق غذاخوری زعفران دم‌کرده
• یک قاشق غذاخوری شکر
• زردچوبه، فلفل سیاه و نمک به مقدار لازم
• روغن مایع به مقدار لازم
• ۵۰ گرم کره
• ۴ پیمانه آب

مراحل پخت قیمه نثار

برای پخت قیمه نثار خوش رنگ و خوشمزه کافی است که چند مرحله را به ترتیب انجام دهید.

مرحله اول

آماده سازی گوشت، ابتدا در قابلمه‌ای مناسب مقداری روغن بریزید و آن را روی حرارت متوسط قرار دهید و پیازهای خرد شده را به آن اضافه کنید تا نرم و طلایی شود. سپس تکه‌های گوشت را به پیاز اضافه کنید و تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند و بوی زهم و خامی گوشت گرفته شود. در این مرحله مقداری رب گوجه فرنگی را به مخلوط پیاز و گوشت اضافه کنید و کمی تفت دهید تا هم بوی خامی رب گرفته شود و هم خوش رنگ‌تر شود.

ادویه مخصوص قیمه نثار را به مخلوط اضافه کنید و کمی تف دهید تا بوی ادویه جات دربیاید. سپس به اندازه نصف قابلمه به مواد آب جوش اضافه کنید و حرارت را زیاد کنید تا آب به جوش بیاید. پس از جوش آمدن آب شعله را کم کنید و اجازه دهید گوشت دو ساعت بپزد. پیاز داغ آماده شده را بعد از دو ساعت به مواد اضافه کنید.

مرحله دوم

در این مرحله باید خلال‌های قیمه نثار را آماده کنید. بهتر است خلال بادام و پسته را در یک فنجان گلاب به مدت ۱۵ دقیقه خیس کنید. اما برای آماده سازی خلال پوست پرتقال باید ابتدا پوست پرتقال تازه را بشویید و به صورت خلالی برش بزنید. برای اینکه تلخی پوست پرتقال گرفته شود باید ۳ بار آن را در آب جوش قرار دهید و آبکش کنید.

برای آماده سازی زرشک‌ها، ابتدا آن‌ها را شسته و با ۵۰ گرم کره و یک قاشق شکر تف دهید و خلال پسته و بادام و پوست پرتقال را به آن اضافه کنید. بعد از یک تفت ساده مقداری از زعفران دم کرده را به مخلوط اضافه کنید و اجازه دهید تا آب اضافی مواد خشک شود.

مرحله سوم

آماده سازی برنج، می‌توانید از یک ساعت قبل برنج را با آب و نمک خیس کنید. در قابلمه‌ای آب بریزد و مقداری نمک به آن اضافه کنید. وقتی به جوش آمد برنج را به آن اضافه کنید. پس از چند دقیقه که برنج نیم پخت شد آن را آب کش کنید. بعد برنج را با زعفران باقیمانده دم کنید.

مرحله چهارم

بعد از آماده سازی برنج و دم کشیدن آن نوبت به سرو آن می‌رسد. شما می‌توانید لایه لایه برنج و خورش را در دیسی بریزد و در آخر با خلال‌ها آن را تزئین کنید. نحوه سرو این غذا کاملاً سلیقه‌ای است و می‌توانید کل مواد را روی برنج بریزید و سرو کنید.

نکات تکمیلی برای طبخ قیمه نثار

تمام غذاها دارای یک سری فوت و فن ها هستند تا خوش طعم شوند. شما با چندین بار درست کردن قیمه نثار می‌توانید کاملاً با اندازه مواد لازم و نکات مهم برای پخت آشنا شوید. حتی می‌توانید چندین دستور غذایی مختلف را امتحان کنید تا در نهایت دستوری که باب میل و سلیقه‌ خود و خانواده‌تان است را برای همیشه به کار بگیرید. در زیر به یک سری از نکات کاربردی اشاره می‌کنیم تا با به کارگیری آن‌ها نتیجه‌ای فوق العاده را دریافت کنید.

• قیمه نثار یک غذای نسبتاً خشک است. باید برای پخت گوشت این غذا آب را به اندازه ای بریزید که یک انگشت بالاتر از گوشت قرار بگیرد. اگر احساس کردید که آب غذا کم است می‌توانید حین پخت مقداری آب جوش به آن اضافه کنید.
• برای گرفتن تلخی خلال پرتقال می‌توانید یک شب قبل از طبخ غذا آن را در آب خیس کنید و چندین بار آب آن را عوض کنید. خلال پوست پرتقال فقط قسمت نارنجی پوست است و باید حتماً سفیدی را از آن جدا کنید تا خلال تلخ نشود. نکته بعدی در این خصوص این است که بهتر است به اندازه از این خلال استفاده کنید تا مزه غذا تلخ نشود. اگر پوست پرتقال نداشتید می‌توانید از خلال پوست نارنج استفاده کنید.
• مقدار ادویه قیمه نثار سلیقه‌ای است و شما می‌توانید این مقدار را با ذائقه‌ خود کم یا زیاد کنید.
• برای پخت این غذا از زرشک تازه استفاده کنید. در حرارت دادن زرشک دقت کنید تا رنگ آن تیره نشود. همین که دانه‌های شکر حل شد می‌توانید حرارت را خاموش کنید. ریختن شکر در زرشک سلیقه‌ای است و ترشی آن را می‌گیرد و رنگ آن براق‌تر می‌شود.
• زعفران باید به خوبی دم بکشد و غلیظ باشد تا رنگ دلخواه را به شما بدهد.
• از تکه گوشت‌های ریز برای این غذا استفاده کنید و هنگام پخت به آن نمک نزنید تا زودتر بپزد.
• بهتر است از پیاز قرمز استفاده کنید چون طعم پیاز سفید شیرین است.
• می‌توانید زمانی که برنج را دم می‌کنید مواد را لایه لایه با آن مخلوط کنید که کاملاً یک امر سلیقه‌ای است.

ارزش غذایی قیمه نثار

قیمه نثار دارای انواع ویتامین‌ها، پروتئین، آهن، منیزیم، اسیدفولیک، روی، فیبر و … است که باعث تقویت عمومی بدن می‌شود و برای کودکان و افراد لاغر و نحیف یک غذای کامل و مفید است. این غذا در قزوین همراه با سبزی تازه سرو می‌شود.