آبله مرغان چیست؟

آبله مرغان، که با نام‌های واریسلا یا chickenpox شناخته می‌شود، یک عفونت ویروسی است که به دلیل ویژگی‌های بسیار مسری خود شناخته می‌شود. این بیماری توسط ویروس واریسلا زوستر (varicella zoster) ایجاد می‌شود. یکی از نشانه‌های بارز آبله مرغان، بثورات خارش‌دار با تاول‌های پر از مایع است که بر روی صورت و بدن ظاهر می‌شوند. این علائم معمولاً پس از گذشت چند روز بهبود می‌یابند، اما می‌توانند دردناک و ناراحت کننده باشند.

ویروس واریسلا زوستر به شدت مسری است، به ویژه برای کسانی که پیش‌تر به این بیماری مبتلا نشده‌اند یا در برابر آن واکسینه نشده‌اند. این ویروس از طریق تماس مستقیم با تاول‌ها یا قطرات تنفسی که از فرد آلوده به هوا پخش می‌شود، منتقل می‌گردد. این بیماری بیشتر در کودکان شایع است، اما بزرگسالانی که در دوران کودکی به آبله مرغان مبتلا نشده‌اند نیز می‌توانند به این بیماری دچار شوند. با این حال، با پیشرفت‌های اخیر در حوزه واکسیناسیون، میزان شیوع آبله مرغان کاهش یافته است.

عوارض آبله مرغان چیست؟ | روش تشخیص و درمان آبله مرغان کدام است؟

علائم بیماری آبله مرغان کدامند؟

آبله مرغان، که به آن واریسلا نیز گفته می‌شود، یک بیماری عفونی است که توسط ویروس واریسلا زوستر ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً با علائم خاصی در مراحل اولیه شروع می‌شود که شناخت آن‌ها می‌تواند به تشخیص زودهنگام کمک کند. این علائم شامل خستگی و احساس کلی ناخوشی و بی‌حالی است که ممکن است ناشی از پاسخ ایمنی بدن به ویروس باشد. بیماران همچنین ممکن است تبی داشته باشند که معمولاً بین سه تا پنج روز طول می‌کشد و به ندرت بیشتر از ۳۹ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. این تب می‌تواند همراه با از دست دادن اشتها، دردهای عضلانی یا مفصلی، علائم شبه‌سرماخوردگی مانند سرفه و آبریزش بینی، و سردردهای متفاوت باشد. درک این علائم اولیه و مراجعه به پزشک می‌تواند به تشخیص به موقع کمک کند، که این امر برای جلوگیری از شیوع بیماری به دیگران بسیار مهم است.

پس از ظهور علائم اولیه آبله مرغان، مرحله بعدی شامل ظهور بثورات خاصی است که معمولاً روی صورت، بدن، داخل دهان، و گاهی اوقات روی پلک‌ها یا اندام تناسلی ظاهر می‌شوند. این بثورات ممکن است بسیار خارش‌دار باشند و شدت آن‌ها در افراد مختلف متفاوت است. این بثورات به تدریج به تاول‌های پر از مایع تبدیل می‌شوند که می‌توانند عفونی باشند.

عوارض آبله مرغان چیست؟

آبله مرغان اغلب به عنوان یک بیماری خفیف در نظر گرفته می‌شود، اما در برخی موارد، به ویژه در میان افرادی که واکسینه نشده‌اند، می‌تواند به شکلی جدی‌تر بروز کند. علائم شدیدتر این بیماری اغلب در بزرگسالان دیده می‌شود، که نسبت به کودکان بیشتر مستعد ابتلا به عوارض هستند. این موضوع به ویژه در مورد زنان باردار، نوزادان کمتر از یک ماهه، و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف صدق می‌کند. عوارضی که ممکن است در پی ابتلا به آبله مرغان رخ دهند شامل عفونت‌های باکتریایی در پوست، بافت‌های نرم، استخوان‌ها، مفاصل و یا در جریان خون (سپسیس)، کم‌آبی بدن، پنومونی، التهاب مغز (آنسفالیت)، سندرم شوک سمی و سندرم ری (Reye’s syndrome) در کودکان و نوجوانانی است که در دوران بیماری آسپرین مصرف می‌کنند. اگرچه موارد مرگ نادر است، اما این امکان وجود دارد، به خصوص در میان افرادی که دارای شرایط خاص هستند.

یکی از جدی‌ترین عوارض آبله مرغان، عفونت‌های باکتریایی است که می‌تواند شامل پوست، بافت‌های نرم، استخوان‌ها، مفاصل و حتی جریان خون باشد. این عفونت‌ها می‌توانند به سرعت پیشرفت کنند و منجر به وضعیت‌های بحرانی مانند سپسیس شوند. کم‌آبی بدن نیز می‌تواند رخ دهد، زیرا بثورات می‌توانند اشتها را کاهش دهند و مصرف مایعات را دشوار کنند. پنومونی و التهاب مغز (آنسفالیت) نیز از دیگر عوارض نگران کننده هستند. سندرم شوک سمی و سندرم ری در اثر استفاده از آسپرین در دوران بیماری آبله مرغان می‌توانند ایجاد شوند و به شدت خطرناک هستند. برای پیشگیری از این عوارض، توصیه می‌شود افراد به ویژه کودکان و بزرگسالانی که قبلاً به آبله مرغان مبتلا نشده‌اند، واکسینه شوند. واکسیناسیون یکی از مؤثرترین راه‌ها برای جلوگیری از بیماری و عوارض جانبی آن است.

روش تشخیص آبله مرغان

معمولاً پزشکان با بررسی ویژگی‌های بثورات پوستی، به تشخیص آبله مرغان دست می‌یابند. این بثورات، که به شکل تاول‌های پر از مایع و قرمز رنگ هستند، از جمله مشخصه‌های بارز این بیماری محسوب می‌شوند. در مواردی که شک و شبهه‌ای در تشخیص وجود داشته باشد، انجام آزمایش‌های تخصصی مانند آزمایش خون یا کشت نمونه ضایعات پوستی می‌تواند به تأیید قطعی ابتلا به ویروس واریسلا زوستر کمک کند. این روش‌های تشخیصی از اهمیت بالایی برخوردارند، زیرا درمان و پیشگیری از گسترش بیماری به شدت به تشخیص دقیق و به موقع وابسته است.

در صورتی که فردی احساس می‌کند خود یا فرزندش علائم آبله مرغان را دارند، بایستی سریعاً با پزشک مشورت کنند. این امر به ویژه در مواردی حائز اهمیت است که بثورات شکل غیرعادی به خود بگیرند یا علائم هشداردهنده‌ای مانند گسترش بثورات به چشم‌ها، تغییر رنگ و حساسیت شدید بثورات، یا علائم جانبی نظیر سرگیجه، تنگی نفس، لرزش، اختلال در هماهنگی عضلانی، تب بالا، سفتی گردن و استفراغ ظاهر شوند. این علائم ممکن است نشان‌دهنده پیچیدگی‌های بیماری یا عفونت‌های ثانویه باشند که نیازمند درمان فوری هستند. همچنین، در صورت وجود فردی با سیستم ایمنی ضعیف یا نوزاد زیر ۶ ماه در خانواده، باید به سرعت اقدامات پیشگیرانه انجام شود تا از انتقال بیماری جلوگیری شود.

درمان آبله مرغان

در بیشتر موارد، آبله مرغان در کودکان سالم نیاز به درمان پزشکی خاصی ندارد. بدن کودک به طور طبیعی قادر به مقابله با ویروس و بهبود بیماری است. با این حال، پزشکان گاهی برای کاهش علائم ناراحت کننده مانند خارش، یک آنتی‌هیستامین تجویز می‌کنند. هدف از این درمان، تسکین ناراحتی کودک و جلوگیری از خراشیدن تاول‌ها و ایجاد عفونت ثانویه است. در این دوران، رعایت بهداشت پوست و جلوگیری از خشکی پوست با استفاده از مرطوب کننده‌ها نیز توصیه می‌شود. توجه به رژیم غذایی و حفظ آب بدن نیز می‌تواند در بهبود سریع‌تر کمک کننده باشد.

کلام آخر:

مقابله با آبله مرغان نیازمند آگاهی و پیشگیری است. تشخیص به موقع و درمان صحیح می‌تواند از پیچیدگی‌های احتمالی جلوگیری کند. واکسیناسیون مؤثر، به ویژه در کودکان، نقش مهمی در کاهش میزان شیوع این بیماری دارد. همچنین، در صورت مواجهه با علائم آبله مرغان، مشاوره به موقع با پزشک و اقدامات مناسب می‌تواند به کاهش خطرات احتمالی کمک کند. این راهکارها، در کنار توجه به بهداشت فردی و جلوگیری از تماس با افراد آلوده، می‌تواند به محافظت از سلامت فردی و جامعه کمک شایانی کند.